Opdracht 12: Filmanalyse

Star Wars Episode IV A new hope

Deze analyse is gebaseerd op de bewerkte Blu-ray uitgave van 2011.

1.     Kurtz, G. (Prod.). Lucas, G. (Reg.). (1977). Star Wars Episode IV A new hope. Verenigde Staten: 20th Century Fox

2.       Luke Skywalker woont bij zijn oom en tante op de planeet Tatooine. Op een dag kopen ze twee nieuwe robots aan die Luke meteen mee neemt om op te poetsen. Per ongeluk ontdekt Luke dat er een holografische boodschap in R2 D2 zit. Het is prinses Leia die vraagt om Obi-Wan Kenobi te vinden. Zelf is ze gevangen genomen door de Empire onder leiding van Darth Vader. Luke gaat op zoek in de woestijn en vindt Obi-Wan, een oud-Jedistrijder, die Luke’s vader nog gekend heeft. Luke laat hem de volledige boodschap zien. Ze moeten op de planeet Alderaan zien te geraken. Daarvoor hebben ze een piloot en een schip nodig. Thuis aangekomen ondervindt Luke dat zijn oom en tante werden vermoord door de Empire. Al snel vinden ze Han Solo en zijn kompaan Chewbacca die hen voor een forse salaris naar de planeet wil brengen. Zelf heeft Han Solo schulden bij Jaba The Hut en wordt dus gezocht door een leger aan stormtroopers. Ze moeten zo snel mogelijk opstijgen en vertrekken naar Alderaan. Deze planeet blijkt ondertussen vernietigd te zijn door de Death Star. Niet veel later worden Luke en de rest gevangen genomen op de Death Star, waar prinses Leia zich ook bevindt. Ze bevrijden haar en proberen levend van het schip af te komen. Obi-Wan sterft in een duel met Darth Vader. Luke krijgt de kans om mee met de rebellen de Death Star te vernietigen. Ze lijken te verliezen tot opeens Han Solo terugkeert om hen te helpen. Op het laatste nippertje kan Luke, met behulp van de Force, het winnende schot afvuren om zo de Death Star te vernietigen.

3.       Deze film is eerder typisch voor de regisseur.  De originele Star Wars trilogie is telkens geregisseerd door iemand anders. Later (vanaf 1999) heeft Lucas volledig zelf een trilogie aan prequels geschreven, geproduceerd en geregisseerd. Hij heeft ook de Indiana Jones franchise gecreëerd, maar nooit een film er van geregisseerd. 

4.     1) Symboliek

Het schip van de rebellen maakt gebruik van cilindervormen en het schip van de Empire heeft vele scherpe hoeken en blokken. Het is een grote ruit op zich. De scherpe hoeken en randen zien er voor de kijker veel gevaarlijker, bedreigender uit dan de cilinders op het rebellenschip. 

Je ziet eerst het rebellenschip voorbij vliegen en daarna de gigantische Star Destroyer die maar blijft komen en steeds groter wordt en de rebellen steeds kleiner. De camera staat hier ook onder het schip en beweegt niet. Zonder nog maar één woord gezegd te hebben weet de kijker dat het kleine rebellenschip geen schijn van kans maakt tegen de Star Destroyer en de dreiging van de Empire. Het plot is in gang gezet enkel door deze twee geniale shots. 

2) symmetrie

Darth Vader loopt in het midden. Voor hem lopen twee soldaten. Ook de lange hal is aan beide muren hetzelfde, inclusief de rode knoppen en de strepen op de vloer. Let hier ook weer op het gebruik van scherpe hoeken.

3) over-the-shouldershot

We kijken mee met Luke Skywalker naar de Hologram van prinses Leia. Luke schrikt zich een ongeluk wanneer de hologram eerst verschijnt. Al gauw kijkt hij met open mond naar de prachtige vrouw. 

5.     Protagonist: Luke Skywalker. Een jongen opgevoed door zijn oom en tante. Op de “boerderij" helpt hij mee robots repareren. Zijn vader heeft hij nooit gekend. Zijn oom en tante verzwijgen veel voor hem. Als hij over de boodschap van Leia begint, wil de nonkel dat hij het geheugen wist van R2 D2. Graag zou Luke naar de academie gaan. Beter gezegd: alles zou hij liever doen dan nog een jaar langer werken op de boerderij van zijn nonkel. Het liefst van al wil hij een Jedistrijder worden zoals zijn vader.    

Antagonist: Darth Vader. Er is weinig te vertellen over dit figuur. We weten dat hij aan de donkere kant van de Force staat en dit gebruikt om de rebellen, de Jedi’s, uit te roeien. Hij staat een het hoofd van de Empire en heeft de leiding over de Death Star en alle troepen. (Eigenlijk staat Darth Sidious aan het hoofd, maar komt nog niet voor in deze film. Er is zeer kort sprake over hem tijdens een vergadering op de Death Star. Hij wordt verwezen als “The Galactic Empire’s ruler”).  Zelfs voor zijn eigen personeel heeft hij maar weinig begrip. Hij maakt zelfs gebruik van de force om enkele van zijn bemanningsleden te wurgen. Soms met fatale afloop.

Dramatisch doel: Luke wil een Jedistrijder worden omdat Darth Vader zijn vader, die ooit een grootse Jedistrijder was, vermoord heeft. Dit doel wordt versterkt wanneer hij ontdekt dat de Empire zijn oom en tante hebben vermoord.

Conflict: onderweg naar Alderaan wordt de Millennium Flacon naar de Death Star toe getrokken. Han, Luke, Chewbacca en Obi-Wan zitten nu vast op het schip van de vijand en moeten zien te ontsnappen. 

6.     1) 

Luke en Obi-Wan komen aan in het gedeelte op tatooine waar ze een schip en piloot kunnen huren, Mos Eisley. Zodra het schip de stad bereikt stopt de camera met het schip te volgen en maakt het een opwaartse beweging. We krijgen een vogelperspectief van de drukke levendige stad die leeft van voornamelijk (illegale) handelspraktijken.

2)

Wanneer Luke en Obi-Wan opzoek gaan naar een piloot met schip stappen ze de Mos Eisley Cantina binnen. Hier komt al het schorriemorrie samen. Luke is zo verbaast als wat wanneer hij voor het eerst de kantine betreed. Dit wordt weergeven in een camerabeweging die traag de gehele ruimte filmt (van links naar rechts). Luke kijkt verward en wat verloren rond in de kantine wachtend op een positief teken van Obi-Wan.

3)

Hier zoomt de camera uit op de Death Star en de planeet Alderaan. De Death Star wordt hier groter vertoond dan de planeet door het camerastandpunt. Dit om aan te tonen hoe groot en machtig de Death Star is en in het verlengde ook de Empire. De Death Star draait zichzelf zodat de straal gericht zal staan op de planeet. Niet veel later wordt Alderaan opgeblazen vlak voor prinses Leia’s ogen.

7.      George Lucas wilde dat alle modellen voor de schepen en andere rekwisieten er vuil en gebruikt uitzagen. De gebouwen moesten een verouderde en rommelige indruk geven. Lucas zelf beschrijft het als een “gebruikte toekomst”. Lucas wou dat het publiek zag dat Vb. de Mos Eisley Cantina iets alledaags was. De meeste science fiction films in die tijd zagen er uit als plastic. Het was allemaal nieuw en glimmend. Daar wou lucas van af stappen. De millennium Flacon, het schip van Han Solo, is bijna een oud wrak te noemen. “What a piece of junk!”,  zegt Luke als hij voor het eerst Hans schip ziet.

Het is een rommelige omgeving binnenin het schip. Draden en kabels hangen los, zijn bureau is een zootje en overal liggen er spullen in het rond. Let ook op de vuile helm naast Obi-Wan.

De uniformen van de Stormtroopers zijn smerig. Ze lopen door een van de vele smalle gangetjes van Mos Eisley op zoek naar Han Solo. Tatooine is een planeet met grotendeels woestijngebieden. Er zijn dus ook geen verharde wegen, maar alleen zand en vuiligheid. 

Het decor van de Death Star is koud en kil. De witte lichten achter het metaal vind je in heel het schip terug. Iedereen hier aanwezig heeft een gepast en proper uniform. De glimmende stormtroopers, het majestueuze kostuum van Darth Vader en de verschillende uniformen van officieren en soldaten.

De Jedi’s dragen lange gewaden tot op de grond en andere sierlijke, losse kleren. Het contrast kan bijna niet groter zijn.